थारु साहित्यिक भेला भाग दुईहे खिटकोर बेर (थारु भाषा)

सबि थारु

सबि थारु

यिह चैत १९ ओ २० गते कैलालीक पटेला गाँउम थारु साहित्यक म्यालक ड्वासर संस्मरण समापन हुइल । ओ अइना ट्यासर थारु साहित्यक म्याला ०७४ माघ महिनम बर्दियामे कर्ना थारु साहित्यम सब्से भारी संस्था जंग्रार साहित्यक बखेरीक जिम्माम बाटस् । सब्से पैल्ह त जंग्रार साहित्यक बखेरी पर्यारह बढाई ओ शुभकामना बा । जसाब पर्यारह आम्ही ढेउर सफल ओ अप्नह आम्ही जंग्रार डेखिना जट्रा भारी मौका हात परल बातस् ओट्र ढेउर चुनौटी फे । त आब अइना बरस जंग्रार साहित्यक बखेरीक आयोजनाम हुइना थारु साहित्यक म्यालाक ट्यासर संस्मरण कसिन हुईठा कना ऊ त हेर्ना ओ संस्मरण २ से मुल्याकंन कर्ना बांकी जो बा । हुईना त जत्रा और जन्हक आलोचना कैजिठा ऊ कामह अप्न जिम्मा लेख कर्ना बहुट कठिन ओ फरक रहट । त आब धनगढीम हुइल ड्वासर संस्मरणम मै अप्न ड्याखल ओ कुछ कमि ‘जसाब’ पर्यारसे सांट चहनु त कि ‘जसाब’ क जिम्माम रहल थारु साहित्यक म्यालाक ट्यासर संस्मरणम धनगढीम डेख परल कमि कम्जोरीह सुढार कैख ‘जसाब’ क आयोजनाम हुइना कार्यक्रम भब्यताक साथ सम्पन्न ह्वाए ।

‘जसाब’ क जिम्माम रहल थारु साहित्यक म्यालाक ट्यासर संस्मरणम धनगढीम डेख परल कमि कम्जोरीह सुढार कैख ‘जसाब’ क आयोजनाम हुइना कार्यक्रम भब्यताक साथ सम्पन्न ह्वाए ।

सन्तोष दहित डाडु ढेउर जसिन मै हुकहा सम्र्पकम पल रठुं । करिब एक महिना आघ सन्तोष डाडु ओ मै लौव अग्रासनक राजस्व तिर तुल्सीपुर जाईबेर जो थारु साहित्यक म्यालाम जैना कैख हमा डु जन्हक बात हो स्याकल रह । धनगढीम कार्यक्रम हुइना से आघ कार्यक्रमक बहुट आघसे प्रचार प्रसार कैगिल रह । कार्यक्रम हुइना डिनसे करिब एक अठ्वार पैल्ह जो ‘थारु साहित्यक मेला–२ क तयारी तिब्र’ जसिन समाचार आस्याल रह । पटेला गाउंmम थारु साहित्यक म्यालाम सहभागीक लाग बहुटज उत्साहित हुइलक बात सामाजिक सञ्जालम सेयर करल रलह । काजेकि थारु साहित्यक क्षेत्रक भ्याला थारु साहित्यक क्षेत्रक बिशिष्ट ब्यतिm हुकनक जमघट हुइना ठाउँ जो हो । साहित्यक म्यलिा, सामाजिक सञ्जालम केल चिनापर्ची हुइल साहित्यक क्षेत्रक संघ¥यन ओ बिशिष्ट ब्यतिm हुकनसे प्रत्यक्ष रुपम चिना पर्ची हुइना ओ बाटचिट हुइना बराभारी मौका हो । झन् साहित्यक क्षेत्रम भर्खर आपन कलम चलिना मै जसिन सामान्य मनिया दाङसे प्रकासण हुइना थारु भासाक साप्ताहिक पत्रीका “लौव अग्रासन”, काठमाडौंसे सञ्चालन रहल हमार पहुरा डट कम, कैलालीसे प्रकासण हुइना “पहुरा दैनिक”म छुट्ट–छुट्ट थारु संम्बत् २६४१ ओ २६४० रटी आइल ब्याला यी कार्यक्रमम “लौव अग्रासन ओ पहुराक सम्पादक हुकनक भ्याट हुहीन त टब छलफल कैख था.सं.म एक्रुपटा अन्ना सोंच रहल मनिया मै । साहित्यकम ओत्रा डक्खल निरलसे फे थारु साहित्यह लग्घसे केरैटी सामाजिक सञ्जालसे थारु क्षेत्रम डेख परल कमी कम्जोरी नियालल मै, म्वार टे फे बरा भारी अवसरक ठाउँ हो प्रत्यक्ष रुपम साहित्यक क्षेत्रक संघ¥यन ओ बिशिष्ट ब्यतिm हुकनसे प्रत्यक्षरुपम चिनापर्ची हुइना । कार्यक्रमक चर्चा बहुट डिन आघसे रह । मै कार्यक्रमम जैम कैख मन मन भर कहँु लेकिन फे एक मन स्वाँचु ठ¥या पुस्टा हुकनक बह्रि कलम चल्ना गजल, मुतmक, कबिता कुछ निअइना महि उँहा जाख का करम ? टब फे दाङसे के–के ओ कैज जाइट कना म्वार मन खुर्चिल खुर्चिल कर । छबिलाल कोपिला सरसे सम्पर्कम रहुँ ओ कार्यक्रमम सहभागी हुकनक बारेम जानकारी लेनु । कोपीला सरक अनसार लगभल १२ जे जैना खबर कर्ल टब फेन के के जैना कैख भर पाछ लिस्ट बनाख पठैम कल ।

म्वार बच्पनक गोचा प्रणब आकाश, साहित्यह लग्घसे बुझल, साहित्यम मैया प्रेमक केल्हुक बात निहोख साहित्यक क्रान्तीसे समाज बड्ल पर्ना ओ साहित्यम फरक ढार बेल्स खोज्ना, रगंक्षेत्रम आपन नाउँक जर गास्र्याकल प्रणबक कार्यक्रमम सहभागी हुइना मन हुइटी हुइटी फे परिक्षक कारण सहभागी हुइ नि सेक्ना जानकारी करैल टब फेन अप्रत्येक्ष रुपम आपन सहभागीता रना ओ महीह कार्यक्रमम जैना कैख खिट्कोर्टी रहट । (यी फे जानकारी डेडारु थारु साहित्यक म्यालाम इन्द्र चौधरीसे प्रस्टुट कैगिल एकल नाटक “?” ए बिग क्वीसेन मार्क ? क लेखन ओ निर्देशन प्रणब आकाशक रलहन् ।) कार्यक्रमम जैना म्वार एक्ठो रहरक बिकास कैडेना बिशिष्ट÷अग्रज ब्यतिm फे हुइट ‘जसाब’क अध्यक्ष सोम डेमन्डौरा । सोम सरसे म्वार भ्याट प्रत्यक्ष रुपम एक्क फ्यारा हुइल बा ‘अमिलीया साहित्यक मिलन कार्यक्रम’म । बौद्धिक बातक धनी, सकारात्मक बिचार रहल, अंग्रेजीम कठ जे फ्रेंक हो ओस्ट फ्रेंक बात बर्टी रनास् लग्ना ओ समग्रम प्रसंस्शा कर्ना लायक । सोम जीसे ड्वासर फ्यारा भ्याट हुई कना सोंच्ल रनहुं । उहो ओंर्से फे कार्यक्रमम जैना खब्से रहर लागल रह । सोम जी फे ब्याला ब्यालाम महि सम्पर्क कर्टी रहट ओ ब्याला निमिल्ख थारु साहित्यक म्यालाम सहभागी हुई नि सेक्ना कैख चिट्ट डुखैल ओ अइना कार्यक्रम माघ महिना होंर ढर्लसे ढेउर जहन सम्याट सेक्ना आस कर्ल उहो होंर्से फे ‘जसाब’ अखिन अप्न आयोजना कर्ना थारु साहित्यक म्याला–३ माघ महिनाक ड्वासर÷ट्यासर अठ्वार होंर ढरी कना महि आस बा ।

डुस पहुनहुक्र कहाँ पुग्ल? ठाउँ डेख्ल बाट कि नहि? कसिक आइट? कना बातक कुछ चासो निढरल डेक्ख डुसिक पहुनन बेवास्टा करल असक लागल ।

धनगढीम हुइना कार्यक्रमक लगभग एक अठ्वार पैल्ह सन्तोष डाडुक बाबक पट्ठरीक सल्यक्रिया कर्ना रलहन उहो होर्सेें सन्तोष डाडु बाबक हेरचाहम अस्पतालम जो खट्ना हुइल । टब सन्तोष डाडुक कार्यक्रम जैना सम्भब जो निहुइलन । ३ डिन आघ सन्तोष डाडु बाबह अस्पतालसे घर लान्सेक्ल रलह । धनगढीम हुइना कार्यक्रमक २ डिन आघ छबिलाल कोपीला सर म्वार अफिसम आख कार्यक्रम जैबि कह अइल टब डिउखर क्षेत्रसे ७÷८जे जाइटी कना खबर सुनैल ओ घोराही ओ तुल्सीपुर क्षेत्रसे किउ फे सम्पर्कम नि अइलक जानकारी करैल । टब मै कृष्ण समर्पण ओ मै जैबी कनु । सन्तोष डाडु अस्पतालसे भर्खर अइलक ओंर्से ठाक्याइल बाट कना सोंच्ख छबिलाल सर ओ मै सन्तोष डाडु सायड नि जैहि कि कलरलही लेकिन फे सन्तोष डाडुक नाउँ कार्यक्रमक तालिकाम मै डेख्ल रनहुं उहो होर्सें सन्तोष डाडुह तालिकाक बारेम जानकारी करैनु । तब सन्तोष डाडु आपन नाउँ तालिकाम बा कैख अप्नह ठाहा नि रहल ओ कार्यक्रमसे निहुटा निअइलक जानकारी करैल ओ निहुटा ट हमन फे आयोजक हुकनसे निहुटा निआइल रह । कार्यक्रम तालिकाम जो नाउँ रहल मनिएसे कार्यक्रमक बारेम समन्वय निहुइना आयोजकक बहुट भारी कम्जोरी डेख्नु मै । कार्यक्रमक तालिकाम आपन नाउँ रहल जानकारी पाछ सन्तोष डाडु फे आपन काम छोर्ख एक डिनक लाग हुइलसे फे सहभागी हुइना हुइल । घोराही÷तुल्सीपुरसे हम्र ३ ज हुइली टब मै बिष्णु कुसुमह फे ढौ ढौ मनाख छोर्नु । बिष्णु कुसुम फे आपन भ्रमण कार्यक्रम छोर्ख हमासगं कार्यक्रमम जैना हुइली । हमा सक्कुनक अफिसम कामक चाँप ढेउर रह उहो होंर्से फे हम्र कार्यक्रमम एक्क डिन बैठ्ना कैख जैना निर्णय कर्लि । ड्वासर डिन हमासँग लब्लीन क्यानभास सर फे जैना हुइल । हम्र ५ ज हुइली घोराही÷तुल्सीपुरसे कार्यक्रमम एक्क डिन बैट्ना अस्सहेख छबिलाल सरक डेउखरक टोली कार्यक्रम पाछ कैलालीम मनाजैना चिँरै भजहरक अबलोकन कैख अइना हुइलक होंर्से हमा छुट्ट छुट्ट टोली रह ताकि गाडी रिजर्भम लैजिना सजिलो ह्वाए ।

१८ गते हम्र १ बजे नम्ना बात होस्याल रह लेकिन फे अफिसक काम ढेउर हुइलकम हम्र डिनक ३ः३० होंर यिहेंरसे बहुट हड्बडाउनम नम्ली । ऊ हड्बडाउनम सन्तोष डाडु कार्यक्रमम बट्ना कैख छुट्टाइल दाङक लौव अग्रासन फे लैजाइ बिस्राडर्ल । राटके करिब ११ बजे पाछ हम्र धनगढी बजार पुग्ली । टब हमा सम्पर्कम कार्यक्रमक आयोजक होंर्से किउ फे निरलह । टब हमन धनगढी बजारम अलपत्र परल असक लागल । हुइना त दाङसे न्याङ्गबेर इन्दु जी हमा सम्पर्कम आइल रलही । टब धनगढी बजार पुगबेर हम्र चिमचाम होरलही । हम्र दाङसे गैलक होंर्से सुचना अनुसार जो १८ गते पुगल रलही । ऊ ब्याला कार्यक्रम आयोजक हुकनसे डुस पहुनहुक्र कहाँ पुग्ल? ठाउँ डेख्ल बाट कि नहि? कसिक आइट? कना बातक कुछ चासो निढरल डेक्ख डुसिक पहुनन बेवास्टा करल असक लागल । टब्बहें सन्तोष डाडु इन्दु जीह फोन कैख कार्यक्रमक ठाउँक बारेम बुझ्ल टब इन्दु जी आपन घरम सुट स्याकल रलही, परल फसाद । राटीक ११ बजे धनगढी बजारक क्याम्पसरोड गुरही चौकक मान्डग्रीम गाडी ¥वक्ख नायिहेंर ना उहोंर कह असक रलही हम्र काजेकी कार्यक्रम आयोजकहुक्र किउ फे हमा सम्पर्कम नि रलह । तब मै कञ्चनपुरक म्वार गोचा इन्द्र चौधरीह सम्पर्क कर्नु ट इन्द्र पटेला गाउँ पुग स्याकल रलह । इन्द्र गोचा सर्बहारी सरक टोलीम काठमाडौंसे कार्यक्रमम आइल रलह । इन्द्र गोचा पटेला गाउँक किउ जहनसे सम्पर्क कराडेल ट हमन बेली बजार चौकम आख फोन कर कल टब हमन पक्की डगर छोर्ख ग्रयाभल डगर हुइटी पटेला गाँउ लैगिल । गाउँम खानपिन ओ बैठ्नाक ब्यवस्ठा तारिफक लायक रह । ओठ्याक ढेउर पहुना हुकनक लाग असिन मजा ब्यबस्ठा हुइना कलक बहुट भारी चिज हो । यी ब्यवस्ठा कर्लकम मै आब खुल्क सम्मान ओ सम्झ चहटु पटेला गाउँबासीहुकन ।

तालिका अनुसार कार्यक्रम बिहानक ८ बजेसे सुरु कैजिना रह लेकिन स्टेज तयार निहुइल होंर्से कार्यक्रम ट्वाकल ब्यालाम हुइ निस्याकल । हड्बडाओनम स्टेज टयार पर्टी रलह । स्टेज टयार हुइटसम् स्थानीय आयोजक हुक्र आपन अन्ह्वार डेखाइल निरलह ।

ओत्रा रात खाना खइना ब्याला भर्खर ट्याक्टरम कार्यक्रमकलाग स्टेज टयार पर्ना सामान अन्ल रह, हम्र टब्बहें जो कार्यक्रम ढिल सुरु हुइ कना अनुमान कर् स्याकल रलही । खाना खाक सुट गैली ट डुसिक ढेउर पहुना आस्याकल रलह लेकिन फे स्थानीय म्याला आयोजकसे किउ फे नि डेख पर्ल । तब सोच्नु कि स्थानिय आयोजकसे किउ पटेला गाँउम रलसे पो हमार सम्पर्कम अहिं । तालिका अनुसार कार्यक्रम बिहानक ८ बजेसे सुरु कैजिना रह लेकिन स्टेज तयार निहुइल होंर्से कार्यक्रम ट्वाकल ब्यालाम हुइ निस्याकल । हड्बडाओनम स्टेज टयार पर्टी रलह । स्टेज टयार हुइटसम् स्थानीय आयोजक हुक्र आपन अन्ह्वार डेखाइल निरलह । जत्रा हो पटेला गाउँबासी हुकनक हाटम छ्वारल असक । स्टेज तयार हो स्याकल पाछ बहुट बेर पाछ स्थानीय आयोजक हुक्र डेखा पर्ल । करिब १० बजे पाछ बल्ल कार्यक्रमक उद्घाटनसत्र सुरु हुइल । कार्यक्रमक ब्यानरम और सब थारु भासाम लिख्गैल से फे मेला लिखल सब्ड कहबेर नेपाली असक लागल, ओकार ठाउँम म्याला हुइट त मजा हुइट कि ? आब फे जसाबक लौव पोस्टाम नेपाली सब्ड मेला ड्याखल रनहुं त ओकार ठाउँम म्याला मजा हुइट की ? डिनक करिब ३ बजे हम्र दाङहोंर डगर सोझर्ली, ना त हम्र धनगढी जाईबेर आयोजक हुकन पटा रलहन ना त हम्र धनगढीसे दाङ आईबेर आयोजक हुकन पटा हुइलन । कार्यक्रमम पूरापुर समय बैठ नि सेक्लकम पुरा कार्यक्रम अनुगन कर नि पइनु । समग्रम कार्यक्रम भब्यटाक साठ समापन हुइल खुसी लागल । ट आब अइना बरसक थारु साहित्यक म्याला–३ क जिम्मा जसाब पैल बा, पहिला ओ ड्वासर् संस्मरणम डेख परल कमि कम्जोरीह नियाल्ख कार्यक्रम भब्य ह्वाए अग्रिम सुभकामना बा ।

सुझाबः
–कार्यक्रम माघ महिनम कर्लसे ढेउर जहन सम्याट सेक्जाइ ।
–कार्यक्रमम सहभागी हुइना पहुना हुकन स्याकटसम् लिखीट् निहुटा डिहे परल ।
– कार्यक्रमम सहभागी हुइना पहुना हुकनक सम्पर्कम ब्याला ब्यालाम रह परल ।
–तालिकाम नाउँ रहल बिशिष्ट ब्यतिmहुकन ओकार बारेम जानकारी डेख आवस्यक तयारीक लाग जानकारी करिना ।
–थारु क्षेत्रक कलाकारहुक्र स्टेजम ठाउँ निपाइल ब्याला थारु कलाकारहुकन थारु भासाक कार्यक्रमसे जो आघ बह्र डेना ओ हम्र थारु जो थारु कलाकारहुकन थारु कार्यक्रमम ठाउँ डिहे पर्ना जरुरी बा ।
–कार्यक्रम अवढीसम् पहुनाहुक्र रहटसम् संघ रडेलसे मजा हुइ
–ब्यानर÷निहुटा पत्रम थारु भासाम जो सक्कु सब्ड हुइ परट
–कार्यक्रमम रहरले सहभागी हुइया लौव स्रष्टाहुकनक मन कार्यक्रमक कम्जोरीक कारण नाबिगर्जाइन कनाम आयोजकहुक्र स्वाँच पर्ना बा ।
–सड्डभर पुरान लेखकहुकन केल सम्मान डेना हमा सोचह बडल्ख उ ठाउँम लौव स्रष्टा हुकनफे ओट्रह सम्मान डिहे पर्ना जरुरी बा ताकि हौसला बर्हन्
–थारु साहित्यक म्याला–२ भखर्र धनगढीक पटेला गाउँम सम्पन्न होस्याकल बा, पटेला गाउँ बजारसे डुर भिट्टर गल्ली रह । पटेला गाउँह चिन्हैलकम यी बहुट मजा पक्ष हो लेकिन फे सुचना प्रबिधीसे फे हम्र प्रत्यक्ष रुपम जोड्गैल ब्याला सुचना प्रबिधीक फे ओट्रह प्रयोग करपर्ना जरुरी बा ताकि सुचना प्रबिधीक प्रयोग से कार्यक्रमम सहभागी हुइ निस्याकल लोगहुक्र आपन ठाउँम रहख जो कार्यक्रमक ढेउर जानकारी लिहे स्याकट । पटेला गाउँम नेटवर्क मजासे काम निकर्ना हुइलक ओंर्से सामाजिक सञ्जाल या और माध्यमसे अपडेट हुई निस्याकल असक लागल ट आब जसाबक आयोजनाम हुइना कार्यक्रमम यी बात फे ख्याल कर पर्ना बा ।
–राष्ट्रिय स्तरक कार्यक्रम हुइ बेर फे थारु मिडीया बाहेक और भासाक मिडीयाम कार्यक्रमक कुछ चर्चा आइल निडेख परल ना ट कार्यक्रम आयोजना कैगिल ठाउँम थारु मिडीया बाहेक और मिडीया निडेख मिलल ट आब अइना कार्यक्रमम राष्ट्रिय ओ स्थानीय मिडीयासे समन्वय कैख आघ बहर्ल से मजा हुइ ।

तपाईको प्रतिक्रिया