थारु पहिचानके लाग डस्यक गोरपासु

सुशील चौधरी

सुशील चौधरी

sushil

असौंक डस्या पहिल महाडिनलाग अस्या लगाइल डेवारी लस्क्याइल उहमार डस्या हुइल बस्या । मुले, गोरपासु करबेर आपन समुदायके जंग्रार अग्रज युवा ओ कवि, कलाकार, साहित्यकार लोककवि, स्रस्टनसे कैगिलक डन्डुर उक्वाँर भ्याँट मिलल झन्झट आम्हि फे मनके अन्टरमन्टरम पलिबा । डस्याम लम्मा विदाम आफन्तसे उक्वाँर भ्याँट लग्ना, खानपिन ओ रहारंगिट कर्ना, सुख डुखके बातचित कर्ना एक्ठो बरवार मौका हो । आब काम ओ सार्वजनिक जिम्मेवारी लेसेक्लसे पहिलक जसिन फुककाफाल हुइनै पइना, सामाजिक सरोकारके विषयम लागमिल कर फे पर्ना रकल । असौंक डस्याम साँस्कृतिक गोरपासु कर्ना ठेकान पार्गिल खेल्वारी खेल्वारी ।

२२ ख्वाँट पैँया लगैना मंडरियक रुपम परिचय बन्टिरलक ब्यालाम याकर शास्त्रिय अध्ययन ट हुइपरल कना लग्ना पैयाँ अध्ययन कर्ना सोच बनैनु ।

लेखक ओ पत्रकार कृष्णराज सर्वहारी यी साल महेन्द्र संस्कृत विश्वविद्यालयसे विद्यावरिधि कर्ना क्रमम थारु लोकमहाकाब्य अस्टिम्की (सखिया) मन कृष्ण चरित्र विषयक सोधपत्र बुझाइबेर सखिया पैंया के २२ ख्वाँटके विषय फे ढर्ल बाट । ढेउरनक मंडरियनके स्रोत खुलैल  बाट । उहमसे मही फे सुचिकृत कैक गुन लगैल बाट। यहीसे पहिलफे अम्रिकक विद्यावरिधिक सोधार्थी टोरी फे म्वार बाईस ख्वाँट पैयां रेर्कड कर्ल रलही । मै आपन अभ्यास, अनुभव ओ अध्ययनसे ज्या जन्ल बुझ्ल बाटुँ उह पैयाँके सुचि डेल बाटुँ । २२ ख्वाँट पैँया लगैना मंडरियक रुपम परिचय बन्टिरलक ब्यालाम याकर शास्त्रिय अध्ययन ट हुइपरल कना लग्ना पैयाँ अध्ययन कर्ना सोच बनैनु ।

उहक्रममन संगसंग गोचाली भिर सर्वहारी गोचा ओ संयुक्त राष्ट्रसंघीय आदिवासी सञ्जालके लाग स्थायी समितिक सदस्य फूलमान चौधरीफे आपुगल । हमार वगाल खेल्वारी खेल्वारी महा ठुम्रार होगिल । ठुम्रार साहित्यिक बखेरी, किर्तिपुरक ब्यानरम गोरपासु सुरु हुइल । २०७३ कुवाँर २० से २३ गतेसम चल्लक अभियान दाङ, देउखर, बाँके (सोलार), वर्दिया, वाँसगढी, मंजोरबस्टी हुइटी राजापुरके मनाउ पर्सेनी पुग्ख ओराइल । थारु लोकदर्शन, कला, साहित्यि ओ संस्कृतिके विषयम गलामर्ना, बखेरीक खास उद्देश्य रह ।

दाङ राटगाउँम गुर्वावा सहकारी ओ सुस संस्थाके व्यवस्थापन रलक बखेरीम गुर्वा, बेडओ, मटाँवा, गढुरेनके जुटेल्हा रह । गुर्वाओ आपन ज्ञान गुन, मन्टर सिख ठ¥याओ मन निकर्ना, सिखल चेलाओ फे नियमित अभ्यास कर जाँगर निडेना बाट सुनैल । महा जुर लागल उ बात सुन्क । भलमन थारु पहिचान जोगैना, एकता बह्रैना ओ आयआर्जन कर्ना, करैना सोच बनाक गुर्वावा सहकारी ओ सुस सस्था चलैटीरलक सुनवेला खुसी लागल । उह क्रमम संस्थामसे गुर्वा रजमान चौधरीक संकलनम गुर्वावक जल्मौटि ओ दिल बहादुर चौधरीक संकलनम जडिवुटि ज्ञान पोस्टा छपैलक पटा मिलल ट महा खुसी लागल । असिन गुडगर पोस्टा छपाक विक्रीक लाग मजाक छिट्काइल निपागिल । गोरपासु यात्राभर ओसिन ल्वाभ लग्टिक कामहन घटगरक प्रचार कैगिल ।

थारु भाषक १ से ५ कक्षासम्के किताव लिखुइया लेखक कृष्णराज सर्वहारी फे संग रलह । राजनीति कर्टिरलक नेताओ कौन कोन्टि बाट काकर पाइल अधिकारहन लिहगलाग संगठित ओ आन्दोलित कराई निस्याकहुइट रहस्यमय लागठ ।

दाङके धमकापुरम मातृभाषा शिक्षाके अभियान्ता रोहित चौधरी आपन संघर्षक यात्रा सुनैल । हुँकाहार मातृभाषा शिक्षा अभियानके वाङटिङ डगर सुनवेर महाँ साँसट लागल । हमहन सुनवेर ट साँसट लागल कलसे न्याँगबेर कट्रा अरबर लागल हुइहिन । भलमन, आपन गाउँक स्कुलम थारु भाषक शिक्षा चलाए सेक्लबाट । असिन लागठ हुकाँहार अभियानहन राजनीतिक, सामाजिक ओ आर्थिक टेक्वा निडेना हो कलसे कौनो फे डिर गिर स्याकठ । संविधान, ऐन, कानुन, नीति, निर्देशिका, योजना ओ बजेट रटि रटि फे जिम्मेवार निकाय ओ मनैन फे भोग्लार इच्छाशक्ति ओ समुदायके खबरदारी निहुइलसे मातृभाषाक शिक्षाके सपना गिड्रक सिंग असककेल हुइना बाट पक्का बा । सुप्पम चाउर फटकअसक फटक्कसुनैल रोहित जी । वहाँक संघर्षक बट्कोही सुनक सम्मान बह्रल महसुस हुइल। ढिकलक ढमकापुर पुग्क बखेरी कर निपैलकम चुकचुकी लागल। थारु भाषक १ से ५ कक्षासम्के किताव लिखुइया लेखक कृष्णराज सर्वहारी फे संग रलह । राजनीति कर्टिरलक नेताओ कौन कोन्टि बाट काकर पाइल अधिकारहन लिहगलाग संगठित ओ आन्दोलित कराई निस्याकहुइट रहस्यमय लागठ । बरवार बरवार राजनीतिक नाराके पाछ जनतन झुलाक पाइल अधिकारके लाग सूसुचित कर्नाम काजे वेवास्ता हो बुझ्ना कर्रा लागल ।

देउखरम देखुरी साहित्य समाज ओ थारु भाषा साहित्यक संस्कृति उत्थान मञ्चक सक्रियताम गोचाली संस्थाक अभियानकर्ता भगवति चौधरीक संस्मरण निवन्ध संग्रह विमोचन बखेरीम परगा डाव मिलल सत्तरीक डसकम नेङटी रलक धैखल अग्वा भगवति चौधरीक जाँगर डेखक इ¥र्या लागल । वहाँके उर्जासे आपन मनमफे उर्जा भरल, रक्तसंचार हुइहअस लाग डस्यक निवन्ध संग्रह निकर्ना ठेकान पार्क निसेक्लकम चुकचुकी लागल ।

दाङसे छारा कैक बुह्रान आइबेर विसैना ठाउँ सोलार रहिन, छारा करुइयन्के, काकरकी आज अस राजमार्ग निरह । बाँकेक बैजापुर, बिनौना ओ कचनापुर गाविस क्षेत्र समेटगीलक सोलार बैजापुरिक बनघुस्री गाउँक लग्व बन्वाम रलक भुवर भवानी ठन्वा सोलारके शक्तिपिठ हो । अजराइल जगनठ्याहन जगु¥र्वा (राजी गुर्वा) ठान डेलक पटामिलल । पहिल पहिल राजा महाराज, ऋषिमुनि, विद्धान हुइलक जमघट हुयना ठन्वा संरक्षणके असाराम रुइटी रलक महसुस हइल । सोलारक मनैनके थारु भाषा, संस्कृति लेक साहित्यबारेम मैया, लगाव डेख्क महा चम्पन लागल । सोलारक डख्खिन पर्वट्वाम थारु डेउटा ओनके ठानवा कना सुन्क अचम्म लागल । दँगाद डेसउरी थारुनके मिलाओन बस्ती रलक सोलर थारु संस्कृतिक अध्ययन के निमाङ खेट्वा हो कना महसुस हुइल ।

पुर्खाओ आपन जीवन दर्शन, कला, सस्कृति लौव पुस्ताहन बाँट चहट जग्राँर युवा श्रष्टानके संख्यात्मक अभाव डेखपरल ।

वाँके टिटिहिरियाम मनोज हडिउला भाई बखेरी हुइना कलसेफे सामा कर निसेक्लमार जनक बात किल्वार निपागिल । उहफे आठदस जहन जुटाक सर्वहारी गोचा मनक गरेइल । बर्दिया वाँसगढीके गुर्वावा एफ.एम ओ मजोरबस्ती बखेरी विसाएअसक हुइल । राजापुर भौरा टप्पक मनाउ के पर्सेन्दीक बखेरी खास रहल । सामाजिक कार्यकता ओ कलाकार बालिका चौधरीक ‘जीवनका बक्र रेखाहरु’ दर्पन कुसुम्याके पुर्नवासिक ओजरिया ओ गजलकार श्याम सराीक ‘हिरडा’ गीति एल्वम खोल्ह्रयागिल । एक्क बखेरीम टिन टिनठो कृति विमोचन हुइना कम ऐतिहासिक रह । पर्यटन व्यवसायी ओ समाजसेवी मोहन थारु टिन्यौ स्रष्टाहुकन दश–दश हजार रुप्या प्रोत्साहन स्वरुप डेना घोषणा कर्ल । यहिले स्रस्टाहुकन संझना कर्ना सस्कारके विकास हुइटीरलक महसुस हुइल । बखेरीम संस्कृतिहन, पेसा, व्यवसाय, ओ आयआर्जनसे ज्वार पर्ना, उपलब्ध प्रतिनीधिके सदुपयोग करपर्ना, राजनीतिक, जारुक्ता हुइपर्ना, लेखन, अध्ययन अनुसन्धान, समालोचना पह्रपर्ना जसिन सुझाव आइल जौन मननीय हो ।

गोरपासुक यात्राके क्रमम दुईदर्जनसे ढेउरनाक स्रष्टा (प्रतिभा) पहिचान कैगिल । सोलार, मजोरबस्ती ओ भौराम दर्जन ढेउर सखिया पैयाँ संकलन हुइल । पाँच हजारसे फ ढेउरनक मनैनसे प्रत्यक्ष, अप्रत्यक्ष संवाद हुइल । पुर्खाओ आपन जीवन दर्शन, कला, सस्कृति लौव पुस्ताहन बाँट चहट जग्राँर युवा श्रष्टानके संख्यात्मक अभाव डेखपरल । साहित्यक ओ संगितम लौव उभार अइटिरलक महसुस हुइल, मुले गुणात्मक ध्यान डिहपर्ना बाट फे भुलक निहुइना हो । थारु पत्रकार संघ, जग्रार साहित्यिक बखेरी, लगायतके स्थानिय क्लव समुहहुक्र हाँठम हाँठ मिलैल । डस्या गोरपासु पहिचान यात्रा, साँस्कृतिक सदभाव, थारु पहिचान जागरणके लाग एक्ठो टेक्नी जसिन हुइल । ठोल्का बुजक ढम्का ट कर्रक मारगिल बा । हेरी मुस टिरैठ की नाही । जयगुर्वावा

तपाईको प्रतिक्रिया