‘नो भोट’ को व्यवस्था खै ?

‘नो भोट’ को व्यवस्था खै ?
‘फलानो पार्टीबाट टिकट त फलनोले पायो रे नि !’, ‘हो, हो, मैले पनि सुने ।’, खै, टिकट पाउनकै लागि पार्टीलाई १० लाख दियो भन्छन्, यस्ता मान्छे अध्यक्ष भएपछि के बिकास गर्लान् ।’, ‘के गर्नु त, फलानो पार्टीको मान्छे के राम्रो छ कि ! उ पनि गाउँमा आएका योजनाहरु कपाकप खान्छ,...

टीकापुर घटनाः समाज जोड्न मन मिल्नुपर्छ, जो हुन सकेको छैन

टीकापुर घटनाः समाज जोड्न मन मिल्नुपर्छ, जो हुन सकेको छैन
कैलाली, जेठ २६ गते । बाबु देवकोटा, अछामी बाहुन (अछामबाट बसाइँ सरेर टीकापुर आएका) र रेश्मा महतो थारू, टीकापुरकै रैथाने परिवारकी छोरी । चार वर्षदेखिको प्रेम सम्बन्ध उत्कर्षमा चलिरहेका बेला ७ भदौ २०७२ मा टीकापुर घटना भयो । अखण्ड सुदूरपश्चिम भन्ने टीकापुरका अछामी समुदाय तथा कैलाली र कञ्चनपुर थारूबहुल क्षेत्र भएकोले...

प्रदेशमा थारु भविष्य !

प्रदेशमा थारु भविष्य !
पृष्ठभूमिः नेपालको दक्षिणी भू–भाग तराईमा बसोबास गर्ने प्रमुख जाति हो ‘थारु’ । सुदूरपश्चिमको कैलाली र कञ्चनपुरको मात्र जनसंख्या आँकलन गर्दा थारुको जनसंख्या पहिलो स्थानमा छ । समथर भूमिमा प्रमुख वासस्थान रहेको थारु समुदाय सुदूरपश्चिमको दुई जिल्लाबाहेक अन्य सात जिल्लामा जनसंख्या शुन्यप्रायः छ । (हेर्नुहोस् तालिका नं. १) । यहाँको प्रमुख जातिमध्ये...

पत्रकारलाई प्रश्न !

पत्रकारलाई प्रश्न !
‘सामान्यतः पत्रकारले अरुलाई प्रश्न गर्छ’ भन्ने आमबुझाई छ । पत्रकारले प्रश्नमात्र गर्ने अरुले जवाफमात्र दिनुपर्छ भन्ने पत्रकारिताको धर्म हुँदै होइन । न त त्यो कुनै देशको संविधान, विधिविधान र ऐनमा लेखिएको विषय नै हो । पत्रकार आचारसंहितामा पनि त्यो कुरा उल्लेख छैन । पत्रकार महासंघको विधानले पनि त्यो भन्दैन ।...

थारु साहित्यिक भेला र पटेला गाउँ

थारु साहित्यिक भेला र पटेला गाउँ
भाषा साहित्यको विकास निरन्तर लेखन, प्रकाशन, विचार विमर्श र समीक्षाबाट हुने गर्दछ । साहित्य समकालीन समाजको प्रतिविम्ब हो । भाषा त्यसको सशक्त माध्यम । नेपालमा १२५ जात जाति र १२३ भाषाभाषी रहेका छन् । खस् नेपाली भाषा सरकारी कामकाजको भाषा हो । मैथिली, भोजपुरीपछि चौथो ठूलो भाषिकसमूह थारु हो ।...

फट्रंगी सोल्हरिनिया ! (थारु भाषा)

फट्रंगी सोल्हरिनिया ! (थारु भाषा)
पूरा ढ्याबर चट्ने मचल्बाटिन् सोल्रिहान् बर्कि । नाऊँले बजारी । हुँकाहार बाबा बजार गैलब्याला डाइ जरम् डिहल् रहिन् । उहमार नाउँफे बजारी । लैह्यर ग्वाला हुइटिन् । किऊकिऊ गोलिन्ह्या फे कठिन् । तर उहिंसे चर्चिट नाऊँ हुइटिन् फट्रंगि । किऊकिऊ फट्रिन्ह्या फे कठिन् । अउरक फट्रंग बटैनम एक नम्बर बाटि...

अगुवा चुपचाप, पछुवा हल्लम भुलल् (थारु भाषा)

अगुवा चुपचाप, पछुवा हल्लम भुलल् (थारु भाषा)
थारु साहित्यिकम्याला २, कैलालीक पटेलाम हुइल् । आम्हिनसम् हुइटिरलक साहित्यिक कार्यक्रमक सब्सेभारी अभ्यास हो थारु साहित्यम । मै दांगम हुइलक भाग १ म सहभागि हुइल् रहुँ । तर भाग २ म आपन कामककारण जाइनिसेक्नु । भाग एकम उहाँ सहभागीहुइल् थारु साहिट्यकारन किताब निकर्ना प्रटिबद्धता जनैल रल्ह । उहअन्सार करिब ८०...

थारु साहित्यिक भेला भाग दुईहे खिटकोर बेर (थारु भाषा)

थारु साहित्यिक भेला भाग दुईहे खिटकोर बेर (थारु भाषा)
यिह चैत १९ ओ २० गते कैलालीक पटेला गाँउम थारु साहित्यक म्यालक ड्वासर संस्मरण समापन हुइल । ओ अइना ट्यासर थारु साहित्यक म्याला ०७४ माघ महिनम बर्दियामे कर्ना थारु साहित्यम सब्से भारी संस्था जंग्रार साहित्यक बखेरीक जिम्माम बाटस् । सब्से पैल्ह त जंग्रार साहित्यक बखेरी पर्यारह बढाई ओ शुभकामना बा...

थारु भाषा मानकताको आधार

थारु भाषा मानकताको आधार
परिचयः थारु भाषा साहित्य र मानकताको चर्चागर्दा नेपालमा थारुको जनसंख्या र बोलिने भाषाको स्थानबारेमा चर्चा गरौं । ०६८ को जनगणनाअनुसार नेपालको जनसंख्या २ करोड ६४ लाख ९४ हजार ५०४ छ । त्यसमा १७ लाख ३७ हजार ४७० थारुको जनसंख्या देखाइएको छ । यो कुल जनसंख्याको ६.५ प्रतिशत हो । तर सबै...

थारु चाडपर्वके तीथिमिति (थारु भाषा)

थारु चाडपर्वके तीथिमिति (थारु भाषा)
लम्मा समयसे समाजमे चलरहल चालचलन, रीतिथिति, बोली, भाषा, लवाई, खवाई, चाडपर्व, भोजबिबाह, उठबसके तौरतरीका, नाचगान आदिहे संस्कृति कहठैं । समाजसे लम्मा समयसे अपनागिल तौरतरीकाके परिणाम नै संस्कृतिके बर्तमान रुप हो । अर्थात संस्कृति मनहे शान्ति देहेक लग ब्यक्ति ओ समाजसे अपनागिल एक पद्धति हो । पुर्खनके बिरासत हो, सहिदान हो,...