विचार

संस्कृति कुनै समाजको गहिराईसम्म व्याप्त गुणहरुका समग्र रुपको नाम हो । जुन ती समाजको सोच्ने, विचार गर्ने, खाने लाउने, बोल्ने, नृत्य गायन, साहित्य कला, आदिमा परिलक्षित हुन्छ (स्वतन्त्र विश्वकोष, नेपाली विकिपिडिया) । संस्कृति अर्थात् उत्तम या सुध्रेको स्थिति । संस्कारजन्य संस्कृतिकै कारण मनुष्य अन्य प्राणीभन्दा उन्नत र चेतनशील सावित भएको छ...

संसारभरी उदारलोकतन्त्रको मानक जब निर्वाचन भयो, त्यही निर्वाचन अहिले आएर लोकतन्त्रको लागि संकट ल्याएको छ । भर्खरै भारतको लोकसभाको चुनावको तापमान बढदैछ । सबै गठबन्धनको नारा आफ्नै छन् । हिन्दुत्वको आवाज किन भारतीय सुरक्षाको चासो हुन पुगे ? शायद गालिबले आफूलाई नै केन्द्रमा राखी एउटा शायरी रचना गरे—“बेबकुफों का कमी...

नेपाल राज्यको आधुनिकरण २००७ साल पश्चात शुरु भएको मानिन्छ । धार्मिक शासनको विरुद्ध नेपालमा उदारवादी लोकतन्त्रको लागि २००७ सालदेखि क्रान्तिको अगुवाई गरेको काँग्रेस त्यो समयमा क्रान्तिकारी देखियो । उदार लोकतन्त्र स्थापित गर्दै नागरिक स्वतन्त्रता, मानव अधिकार, वालिग मताधिकार सहित आवधिक निर्वाचन तथा संसदको सर्वोच्चता कायम गर्न खोजे । तर यी...

प्रारम्भ थारु विद्यार्थी समाजको भेला तथा सम्मेलनहरुमा चार विषयहरु उठ्ने गर्छन् । यदि थारुको ऐतिहासिक विरासत फेरि कायम गर्ने हो भने गणतन्त्र, थरुहट÷थरुवान स्वायत्त प्रदेश, आत्मनिर्णयको अधिकार र स्वशासन अनिवार्य शर्त ठहर हुन पुगे । त्यस बखतको मान्यता के थियो कि गणतन्त्र र धर्मनिरपेक्षता एक सिक्काका दुई पाटा हुन । यदि...

माघी भूमिपुत्र थारु समुदायको प्रमुख सांस्कृतिक पर्व हो । एकाअपसमा रमाइलो गर्ने, साथी–भाइबीच भातृत्वप्रेम तथा आदरसम्मान गर्न सिकाउने ‘माघी’ थारुको नयाँ वर्ष हो । नयाँ नीति नियम बनाउने, कार्यान्वयन गर्ने, नयाँ प्रतिवद्धता तथा नयाँ कामको जिम्मेवारी बाँडफाँड गर्ने माघीमा थारु समुदायले वर्षभरिको कामको समिक्षा गर्छन् । पश्चिमका थारुले माघी माघे...

अकबरे ठकुरी हुइस् ओकर नाउँ । ऐलानपुर थारु गाउँक् एक्थो लौण्डी आपन गोहीक पाछे गतियातिर नुक्ती कहली । हुँकार गोही सेन्दुरिया झसक्के पाछे पइला सर्ली । कपारीम ढकियाभर वयर टुरके लानत देखके का लानतै यी लर्का ? सोंच्ती अकबरे ओइनके लग्गे गइल । भेंरी चह्राई गैलबेला गाउँक लौण्डिन वयर टुरके...

नेपाल बहुजातीय, बहुधार्मिक, बहुसांस्कृतिक र बहुभाषिक मुलुक हो । ईह्याँ मेह्रिक मेह्रिक जातजातिन्हक् आपन् आपन् मौलिक परम्परा, भाषा, कला र संस्कृति अनुसार चाडपर्वहरु रहल बा । ओस्टके आपनआपन् मेह्रिक लवाई–खवाई ओ चाल–चलन फे । असकि विभिन्न जातजाति, कला ओ संस्कृतिले हमन सक्कुजहन् नेपाली कैक चिन्हाइल् बा । एक औरजहन्के कला, संस्कृतिहन...

ड्रामा अर्थात नाटक धेरै पुरानो विधा मध्ये एक हो । उहिले हाम्रा पूर्खाहरुले गाउँघरमा मनोरन्जन र केही सचेतनाको सन्देश प्रवाह गर्न गाउँघरमा नाटक मञ्चन गर्ने गर्थे । मिडियाको विकास भइनसकेको अवस्थामा यस्ता नाटकहरुले सूचना प्रवाहको काम गर्थे । मानिसलाई सचेत गराउने र केही उद्देश्यमूलक सञ्चार गर्ने काम यिनै नाटकहरुले गर्थे...

रंगमंच ललितकला मध्येको बहुरंगी क्षेत्र हो । संगीत, कलाको समिश्रणबाट अत्यन्त मनोरम ढंगबाट विषयवसतुको प्रस्तुति गरिने भएकोले रंगमंचले हरेक व्यक्तिलाई आकृष्ट गर्दछ । रंगमञ्चले चलचित्र क्षेत्रको आधारभूमिको रुपमा पनि कार्य गर्दछ । विश्व रंगमंचको इतिहासलाई नियालेर हेर्ने हो भनेपनि नाट्य क्षेत्रबाट स्थापित कलाकारहरु नै रंगीन पर्दामा छाएका छन् । साठीको...